భారతదేశం వివిధ రాష్ట్రాలలో ముఖ్యమంత్రులు (CMలు) సహా వివిధ రాజకీయ పాత్రలలో అనేకమంది మహిళా నాయకులను చూసింది. మహిళా ముఖ్యమంత్రులు భారతదేశ రాజకీయ రంగానికి గణనీయమైన కృషి చేశారు. రైల్వేలు మరియు SSC వంటి ప్రభుత్వ పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్న ఔత్సాహికులకు, జనరల్ నాలెడ్జ్ (GK) విభాగాలకు ఈ నాయకుల గురించిన పరిజ్ఞానం చాలా అవసరం.
భారతదేశంలోని మహిళా ముఖ్యమంత్రుల జాబితాతో పాటు వారి పదవీకాలం గురించిన కొన్ని శీఘ్ర వాస్తవాల గురించిన సమగ్ర గైడ్ ఇక్కడ ఉంది. రైల్వే, SSC లేదా ఇతర పోటీ పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్న విద్యార్థులకు ఇది ఉపయోగపడుతుంది.
భారత రాజకీయాల్లో మహిళా నాయకత్వం యొక్క ప్రాముఖ్యత
- మహిళా ముఖ్యమంత్రులు తమ రాష్ట్రాల విధానాలను రూపొందించడంలో, దేశ పురోగతికి దోహదపడటంలో కీలక పాత్ర పోషించారు.
- సామాజిక అడ్డంకులను అధిగమించి ప్రభావవంతమైన నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు.
- వారి నాయకత్వం తరచుగా గణనీయమైన సంస్కరణలకు దారితీసింది, ముఖ్యంగా విద్య, ఆరోగ్య సంరక్షణ మరియు మహిళా సాధికారత రంగాలలో.
భారతదేశ మహిళా ముఖ్యమంత్రుల జాబితా
క్రింది పట్టికలో భారతదేశంలోని ప్రముఖ మహిళా ముఖ్యమంత్రులు, వారి వారి రాష్ట్రాలు మరియు పదవీకాలం జాబితా చేయబడ్డాయి.
| S.No.
| పేరు | రాష్ట్రం | పార్టీ | పదవీకాలం |
| 1 | అతిషి మర్లెనా సింగ్ | ఢిల్లీ | ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ | సెప్టెంబర్ 15, 2024 – ఫిబ్రవరి 2025 (మధ్యంతర) |
| 2 | మమతా బెనర్జీ | పశ్చిమ బెంగాల్ | ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | మే 2011 – ప్రస్తుతం |
| 3 | వసుంధర రాజే | రాజస్థాన్ | భారతీయ జనతా పార్టీ | డిసెంబర్ 2003 – డిసెంబర్ 2008 (1వ టర్మ్); డిసెంబర్ 2013 – 2018 |
| 4 | ఆనందీబెన్ పటేల్ | గుజరాత్ | భారతీయ జనతా పార్టీ | మే 2014 – ఆగస్టు 2016 |
| 5 | మెహబూబా ముఫ్తీ | జమ్మూ కాశ్మీర్ | పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ | ఏప్రిల్ 4, 2016 – జూన్ 19, 2018 |
| 6 | జె జయలలిత | తమిళనాడు | ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | జూన్ 1991 – మే 1996; మే 2001 – సెప్టెంబర్ 2001; March 2002 – మే 2006; మే 2011 – సెప్టెంబర్ 2014; మే 2015 – 2016 |
| 7 | మాయావతి | ఉత్తర ప్రదేశ్ | బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | జూన్ 1995 – అక్టోబర్ 1995; మార్చి 1997 – సెప్టెంబర్ 1997; మే 2002 – ఆగస్టు 2003; మే 2007 – మార్చి 2012 |
| 8 | షీలా దీక్షిత్ | ఢిల్లీ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | డిసెంబర్ 1998 – డిసెంబర్ 2013 |
| 9 | సుష్మా స్వర్ | ఢిల్లీ | భారతీయ జనతా పార్టీ | అక్టోబర్ 1998 – డిసెంబర్ 1998 |
| 10 | ఉమాభారతి | మధ్యప్రదేశ్ | భారతీయ జనతా పార్టీ | డిసెంబర్ 2003 – ఆగస్టు 2004 |
| 11 | రబ్రీ దేవి | బీహార్ | రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ | జూలై 1997 – ఫిబ్రవరి 1999; మార్చి 1999 – మార్చి 2000; మార్చి 2000 – మార్చి 2005 |
| 12 | రాజిందర్ కౌర్ భట్టల్ | పంజాబ్ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | జనవరి 1996 – ఫిబ్రవరి 1997 |
| 13 | నందిని సత్పతి | ఒడిశా | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | జూన్ 1972 – మార్చి 1973; మార్చి 1974 – డిసెంబర్ 1976 |
| 14 | శశికళ కకోద్కర్ | గోవా | మహారాష్ట్రవాది గోమంతక్ పార్టీ | ఆగస్టు 1973 – ఏప్రిల్ 1979 |
| 15 | సయ్యదా అన్వారా తైమూర్ | అస్సాం | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | డిసెంబర్ 1980 – జూన్ 1981 |
| 16 | జానకి రామచంద్రన్ | తమిళనాడు | ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | జనవరి 7, 1988 – జనవరి 30, 1988 |
| 17 | సుచేతా కృప్లానీ | యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్ (ప్రస్తుత ఉత్తర ప్రదేశ్) | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | అక్టోబర్ 1963 – మార్చి 1967 |
ఎగ్జామ్ ప్రిపరేషన్ కోసం కీలక విషయాలు:
- సుచేతా కృపలానీ భారతీయ రాష్ట్రానికైనా యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్ (ప్రస్తుత ఉత్తర ప్రదేశ్) తొలి మహిళా ముఖ్యమంత్రి. 1963 నుంచి 1967 వరకు ఆమె ఉత్తరప్రదేశ్ సీఎంగా పనిచేశారు.
- హిళా ముఖ్యమంత్రులందరిలో ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన వ్యక్తి షీలా దీక్షిత్ మరియు మహిళా ముఖ్యమంత్రిగా జానకీ రామచంద్రన్ తక్కువ కాలం ఉన్నారు.
- మమతా బెనర్జీ ప్రస్తుతం పశ్చిమ బెంగాల్ సిఎంగా పనిచేస్తున్నారు మరియు 2011 నుండి పదవిలో ఉన్నారు, ఇది భారతదేశంలో ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన మహిళా సిఎంలలో ఒకరిగా నిలిచింది. రాష్ట్రంలో ఈ పదవిని చేపట్టిన మొదటి మహిళ ఆమె మరియు ఒక దశాబ్దం పాటు వరుసగా ఎన్నికల్లో విజయం సాధించి అధికారంలో ఉన్నారు.
- జయలలిత (తరచుగా ‘అమ్మ’ అని పిలుస్తారు) తమిళనాడులో అనేకసార్లు ముఖ్యమంత్రి పదవిని నిర్వహించారు మరియు ఆమె సంక్షేమ పథకాలు మరియు బలమైన నాయకత్వానికి ప్రసిద్ది చెందారు.
- సిఎం కార్యాలయానికి నాయకత్వం వహించిన తొలి దళిత మహిళ మాయావతి. మాయావతి ఉత్తరప్రదేశ్ లో నాలుగు సార్లు సిఎం పదవిని నిర్వహించారు మరియు దళితులు మరియు అణగారిన వర్గాల అభ్యున్నతికి చేసిన కృషికి ప్రసిద్ది చెందారు.
- అస్సాం ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన తొలి ముస్లిం మహిళ సైదా అన్వారా తైమూర్.
- ఆనందీబెన్ పటేల్ – 2014 నుండి 2016 వరకు గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు. ఆమె గుజరాత్ మొదటి మహిళా ముఖ్యమంత్రి కూడా.
- మెహబూబా ముఫ్తీ – ఆమె 2016 నుండి 2018 వరకు జమ్మూ & కాశ్మీర్ ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు, పూర్వ రాష్ట్రంలో ఈ పదవిని నిర్వహించిన మొదటి మహిళ.